De lente breekt letterlijk door! Het was een verademing voor de middeleeuwse boer, die het al minstens 40 dagen had moeten doen met de schaarse overschotten uit de voorraadkast. Het eerste groen was een hoopvol voorteken van een vruchtbare oogst. De donkere dagen zijn voorbij en met het lengen van de dagen raken de nesten opnieuw gevuld met eieren. De koeien doen zich opnieuw tegoed aan vers gras. Vetrijke boter en kaas worden verwacht. De magere tijden zijn voorbij!

De helende krachten van Reinvaert

Het oeroude seizoenskantelpunt van de verrijzenis van de natuur vond in het middeleeuwse Gent een climax tijdens het hoogfeest van Pasen. Alles wat men 40 dagen niet had mogen of kunnen eten, vond z’n weg naar de feesttafel. Verse eierkoeken gebakken in een rijkelijk beboterde koekenpan stonden bij de meest volkse gezinnen op het feestmenu.

Aan het beslag werd reinvaert toegevoegd. Reinvaert is de middeleeuwse benaming voor het minder appetijtelijk klinkende boerenwormkruid. De jonge scheuten van dit sterk geurend en bitter smakend kruid groeiden in tuinen of werden in het wild geplukt. De kruidkoek verdreef de eentonige smaak van de vastenkost voorgoed uit de voorouderlijke monden. 

De oudste recepten voor reinvaertkoek stammen uit Engelse kookboeken die teruggaan tot de jaren 30 van de 15de eeuw. Jan van Eyck moet de volkse delicatesse ongetwijfeld geproefd hebben.

Wist je dat Reinvaert ook een symbolische betekenis had? Vereeuwigd op het Lam Gods werd de duivelafwerende reputatie van de sterk geurende plant in de verf gezet. Men dacht immers dat de duivel sterk geurende planten en bereidingen ervan haatte.

In een maatschappij waar ziekte en dood om de hoek loerden, had reinvaertkoek ook een medicinale werking. Boerenwormkruid zou niet alleen spijsverteringsproblemen oplossen, het zou ook een uitgelezen volksremedie zijn tegen de uitbraak van infecties aan de luchtwegen.

Het recept is weinig complex en zou vanuit een hedendaags standpunt als een simpel dik omelet met tuinkruiden kunnen bestempeld worden. Met de ogen van de vastende middeleeuwer was dit een gerecht waar men watertandend naar uitkeek.

Boerenwormkruid in het wild

Ga zelf aan de slag

Kruidige eierkoeken

Ingrediënten voor 2 eierkoeken:

  • 4 eieren
  • 30ml room
  • Klontje boter
  • Een handvol verse tuinkruiden (bv. kervel, dille, warmoes, enz.)
  • Enkele jonge scheuten boerenwormkruid en paardenbloemblad*
  • Snuifje zwarte peper, nootmuskaat en gemberpoeder
  1. meng de eieren met de room
  2. pureer een deel van de verse kruiden in een vijzel
  3. snipper de rest van de kruiden fijn
  4. voeg alle verse kruiden en andere specerijen toe aan het beslag
  5. bak de koek langs beide zijden goudbruin in een flink beboterde pan
  6. De koek werd in de 15de eeuw geserveerd met vlees. Bak er dus gerust een reepje spek bij.

Latere recepten maken ook melding van broodkruim, wat het tot een volwaardige koek maakt. Om de bittere smaak van de wilde kruiden te maskeren werd ook suiker toegevoegd en werd de koek finaal overgoten met citrussap of verjus.

*laat je goed informeren vooraleer je deze planten zelf gaat plukken in het wild