De opti­sche revo­lu­tie van Jan Van Eyck

De kern van de tentoonstelling bestond uit de acht gerestaureerde panelen van het gesloten Lam Gods. De Gentse Sint- Baafskathedraal leende de panelen uitzonderlijk uit zodat ze voor het eerst én laatst in de geschiedenis tentoongesteld werden buiten de kathedraal.

Ook de nog niet gerestaureerde voorstellingen van Adam en Eva waren te zien in het Museum voor Schone Kunsten (MSK) in Gent. De 10 resterende panelen van het Lam Gods, waaronder het Lam, bleven te zien in de Sint- Baafskathedraal.

De panelen, verspreid over de tentoonstellingszalen, waren te bewonderen op ooghoogte, zodat iedereen de prachtige kleuren, de schitterende details en de tastbare stofweergave van dichtbij kon bestuderen.

Wereldwijd zijn er van Jan Van Eyck slechts een twintigtal werken bewaard. De helft daarvan waren tijdelijk tentoongesteld in het MSK. Hier werden ze samengebracht met werk uit Van Eycks atelier en kopieën van intussen verdwenen schilderijen. Maar ook met meer dan 100 topstukken uit de late middeleeuwen.

Al die meesterwerken onder één dak, zelfs Jan Van Eyck heeft dit nooit gezien. Naast de gerestaureerde buitenluiken van het Lam Gods en de panelen van Adam en Eva waren er maar liefst 13 andere meesterwerken te zien. Deze werken bevonden zich nog nooit tegelijkertijd op één en dezelfde plaats.

Het was geleden van 1902 dat de panelen van het Lam Gods tentoongesteld worden buiten de Sint-Baafskathedraal.

De optische revolutie die Jan Van Eyck 600 jaar geleden teweeg bracht, blijft tot op vandaag fascineren. De Vlaamse Meester perfectioneerde de samenstelling van de olieverf en creëerde daardoor ongeziene kleureffecten. Daarnaast bootste hij als eerste goud feilloos na zonder bladgoud te gebruiken.

Jan Van Eyck observeerde de wereld waardoor zijn portretten en natuurfenomenen levensecht worden. Het was in zijn tijd ongezien hoe hij de wolken en maan, opspattend water in een fontein, besneeuwde bergtoppen in de verte en lichaamsbeharing schilderde.

Naast zijn kunst om de werkelijkheid na te bootsen, was hij ook een meester in het creëren van illusies. De portretten van het echtpaar Joos Vijd en Elisabeth Borluut, de opdrachtgevers van het Lam Gods, of de beelden van Maria en de engel Gabriël op de Annunciatiedyptiek, schijnen zo levensecht alsof ze zich daadwerkelijk in ondiepe nissen bevinden. Met dat soort van trompe-l’oeil-effecten lijkt Van Eyck te concurreren met de realiteit zelf. De engel Gabriël schijnt zo levensecht alsof hij zich in een ondiepe nis bevindt.

Iedereen kreeg de kans om in het MSK Gent  het meesterschap van Jan Van Eyck van dichtbij te bewonderen. De tentoonstelling was toegankelijk voor bezoekers met een fysieke beperking. Zo was er een drempelvrije route naar de Van Eyck-tentoonstelling voor rolstoelgebruikers.

Bezoekers met een auditieve beperking konden de audioguide of gids beluisteren op hun hoorapparaat via mobiele ringleiding. Daarnaast waren de uitgeschreven audioteksten op voorhand te verkrijgen.

Aan bezoekers met een visuele beperking bood het museum de zaalteksten en aangepaste audioteksten aan. Daarnaast waren er museumgidsen met tactiele tekeningen beschikbaar voor een optimale beleving. Wie dat wenste kon er een beeldenfluisteraar aanvragen. Deze persoon begeleidde personen bij hun tentoonstellingsbezoek en gaf de nodige descriptieve uitleg bij de kunstwerken.

Daarnaast was er ook een autismevriendelijk stappenplan om het bezoek aan de tentoonstelling zo goed mogelijk te kunnen voorbereiden.

Dankzij het familieaanbod ontdekten gezinnen de oudste kunst door de ogen van de jongste museumbezoekers. Bij het binnengaan kregen de kleinsten een audioguide voor kinderen van 6 tot 12 jaar (beschikbaar in het Nederlands, Frans, Engels en Duits) en een Van Eyck-zoekboekje met stempels en leuke opdrachten.

Tweemaal per week werden workshops, begeleid door de museumgidsen georganiseerd in het Van Eyck-atelier. Hier konden bezoekers er schetsen, portretten, miniaturen of broches maken, leren observeren en zoveel meer. Dit aanbod was inbegrepen in het tentoonstellingsticket.